Djúplosun á skiljuvatni stuðlar að betri nýtingu jarðhitakerfisins

Á árinu 2016 féllu til 6.516 þúsund tonn af þétti- og skiljuvatni og var um 4.640 þúsund tonnum af vatninu veitt aftur niður í jarðhitageyminn. Með djúplosun á skiljuvatni er stuðlað að betri nýtingu jarðhitakerfisins um leið og dregið er úr umhverfisáhrifum jarðvarmavinnslunnar á yfirborði. Á undanförnum árum hefur dregið verulega úr losun í yfirborðsvatn á meðan djúplosun hefur aukist en á árinu varð aftur aukning í yfirborðslosun sem rekja má til notkunar á eldri vatnsríkri vinnsluholu.

Losun brennisteinsvetnis í andrúmsloft

Losun brennisteinsvetnis hefur hingað til verið óhjákvæmilegur þáttur í nýtingu jarðhita á Íslandi, en brennisteinsvetni (H₂S) getur haft neikvæð áhrif á bæði fólk og lífríki. Náttúrulegt útstreymi frá jarðhitasvæðum hefur einnig áhrif á styrk brennisteinsvetnis í andrúmslofti.

Landsvirkjun fylgist með styrk brennisteinsvetnis í andrúmslofti vegna jarðhitanýtingar á Norðausturlandi. Rauntímaniðurstöður þessara mælinga og árlegar skýrslur eru aðgengilegar á vef Landsvirkjunar. Mælistöð við Reykjahlíðarskólann er sú mælistöð sem liggur næst orkuvinnslusvæði Kröflu og Bjarnarflags.

Niðurstöður mælinga ársins 2016 leiða í ljós að ársmeðaltal fyrir styrk brennisteinsvetnis var innan heilsuverndarmarka, 5 µg/m³ (±3 µg/m³), á öllum mælistöðum. Við Reykjahlíðarskóla fór daglegt hámark 24 klukkustunda hlaupandi meðaltals af styrk brennisteinsvetnis aldrei yfir skilgreind heilsuverndarmörk, 50 µg/m³. Niðurstöður mælinga við Reykjahlíðarskóla má sjá hér fyrir neðan, en þar reiknaðist ársmeðaltal 2016 fyrir styrk brennisteinsvetnis í andrúmslofti 4,6 µg/m³.

Heildarnotkun Landsvirkjunar á jarðefnaeldsneyti hefur dregist saman á undanförnum fimm árum

Í starfsemi Landsvirkjunar er jarðefnaeldsneyti notað á bifreiðar, ýmis tæki og til að knýja varaaflsvélar, auk þess sem haldið er utan um eldsneytisnotkun vegan flugferða starfsmanna.

Á árinu 2016 var heildnotkun jarðefnaeldsneytis 231 þúsund lítrar og að langstærstum hluta dísilolía. Dregið hefur úr notkun jarðefnaeldsneytis á síðustu fimm árum um 13% en mestur samdráttur er í notkun á jarðefnaeldsneyti á farartæki og hefur sú notkun dregist saman um 20% á þessu tímabili. Þennan samdrátt má aðallega rekja til aukinnar notkunar á lífdísil á bifreiðar á Þjórsársvæðinu, en lífdísill er þar ýmist notaður hreinn eða sem íblöndunarefni í jarðefnaeldsneyti.

Kolefnisspor lækkar um 13% frá fyrra ári

Heildarlosun gróðurhúsalofttegunda frá starfsemi Landsvirkjunar árið 2016 var 48 þúsund tonn CO₂-ígildi, sem að stærstum hluta má rekja til orkuvinnslu með jarðvarma (67%) og til losunar frá lónum vatnsaflsvirkjana fyrirtækisins (31%). Enn er unnið að mati á bindingu landgræðslu- og skógræktarsvæða Landsvirkjunar, og er því stuðst við eldra mat á kolefnisbindingu upp á 22 þúsund tonn CO₂-ígilda, auk 1 þúsund tonna sem eru kolefnisjöfnuð á vegum Kolviðs. Kolefnisspor Landsvirkjunar er því rúm 25 þúsund tonn CO₂-ígildi árið 2016 og lækkar um 13% frá árinu áður. Lækkunina má m.a. rekja til betri nýtingar gufu fyrir hverja framleidda orkueiningu í jarðvarmavirkjunum.

Kolefnisspor Landsvirkjunar = heildarlosun gróðurhúsalofttegunda – kolefnisbinding

Nákvæmara eftirlit og atvikaskráning við framkvæmdir

Á árinu 2016 urðu 13 umhverfisatvik og tengdust þau öll framkvæmdum á vegum Landsvirkjunar, þ.e. við jarðboranir við Kröflustöð, við byggingu Þeistareykjavirkjunar og stækkun Búrfellsvirkjunar. Markmið Landsvirkjunar er starfsemi án umhverfisatvika og hafa atvikin verið fá eða engin á undanförnum árum. Rekja má þessa fjölgun atvika m.a. til vitundarvakningar meðal starfsmanna verktaka og vilja þeirra til að standa vel að umhverfismálum.

Flest atvikanna sem skráð voru á árinu tengdust leka á olíu eða glussa, en önnur atvik tengdust m.a. landspjöllum vegna aksturs utan vega, efnistöku eða gerð hjáleiðar á svæðum sem ekki voru skilgreind í skipulagi og leka úr setþróm fyrir frárennsli frá jarðgangagerðar.

Þegar um olíuleka var að ræða voru atvikin tilkynnt til heilbrigðiseftirlita og gripið var til viðeigandi aðgerða. Í mörgum tilfellum var einnig fundað með öryggis- og umhverfisstjóra verktaka varðandi endurskoðun á verkferlum. Nokkur málanna eru enn í vinnslu.